دیفرانسیل را با نام چرخهای حرکتدار خودرو نیز میشناسند. از مهمترین قسمتهای خودرو دیفرانسیل است. در مقالهی زیر با این قطعه مهم بیشتر آشنا میشویم تا از اهمیت این قطعه یدکی خودرو مطلع شوید. دیفرانسیل در زیر خودرو است. کارکرد و نحوهی عملکرد این قطعه یدکی خودرو این است که نیرویی که در گیربکس خودرو است را به چرخهای اتومبیل منتقل میکند. این کار سبب میشود تا چرخهای اتومبیل به حرکت در آیند. میدانید از چه زمانی وجود دیفرانسیل در خودرو مهم شد؟
از زمانی که رانندهها در پیچها دردسر زیادی برای حرکت چرخهای عقب خودرو داشتند. چراکه با یکی بودن سرعت چرخها نمیتوانستند خودرو را کنترل کنند. در نتیجه خودرو دچار واژگونی میشد. با آمدن این قطعه یدکی خودرو دیگر چنین حادثههایی رخ نداد.
قطعههایی مثل فلایول، کلاچ، گیربکس، پلوس و دیفرانسیل، قدرت موتور خودرو را به چرخهای اتومبیل انتقال میدهند.
وظایف دیفرانسیل خودرو:
محور متحرک خودرو وظایف مهمی دارد. در زیر به برخی از این وظایف اشاره کردهایم:
- برای اینکه خودرو بتواند سرعت مناسبی داشته باشد باید گشتاور خروجی گیربکس روی کم یا زیاد تنظیم شود.
- همچنین برای رسیدن به سرعتی ثابت و خوب باید گشتاور و نیرویی که بین چرخهاست تنظیم شود.
- دیفرانسیل، نیرو را از میل گاردان یا گیربکس میگیرد و به چرخها انتقال میدهد.
- این انتقال نیرو از موتور به چرخهای اتومبیل باید به گونهای باشد که نیروی موتور را به قسمتهای مساوی بین چرخها تقسیم کند.
همچنین دیفرانسیل، چرخهایی که به سمت بیرون است را قدرت بیشتری در پیچها میدهد. در این صورت به چرخهای داخلی نیروی کمتری وارد میشود.
تفاوت گیربکس با دیفرانسیل خودرو:
برای بسیاری از افراد، سوال ایجاد میشود که گیربکس با دیفرانسیل خودرو چه تفاوتی دارد؟ ما در اینجا، تفاوت این دو قطعه مهم را برای شما میگوییم.
این دو قطعه در خودرو بسیار مهم هستند. بدون این 2 قطعه، ماشین حرکت نمیکند. اول توضیح مختصری از هر دو قطعه میدهیم. سپس به صورت کوتاه تفاوت این دو را برای شما ارائه میکنیم.
گیربکس:
گیربکس یا همان جعبه دنده، دور موتور را به واسطه چرخ دندههای خودرو به چرخهای اتومبیل ارسال میکند. در واقع تنظیم چرخش چرخها را انجام میدهد.
دیفرانسیل:
برای پیچهای جاده، اندازه سرعت چرخها باید کنترل شود تا خودرو دچار برگشت نشود. پس این قطعه مهم اندازه چرخش چرخها را مشخص میکند.
با توجه به توضیحات بالا خلاصه و دسته بندی شده تفاوت این دو قطعه مهم را در زیر آوردهایم:
- درون هر خودرو 1 گیربکس است. ولی در هر خودرویی 2 دیفرانسیل وجود دارد. یکی برای چرخهای جلو و دیگری برای چرخهای عقب است.
- گیربکس برای هر 4 چرخ انتقال قدرت را ارسال میکند. اما محور متحرک خودرو یا برای چرخهای جلو و یا برای عقب است.( البته برخی از خودروها 2 دیفرانسیل است که متفاوت است.)
- گیربکس، سرعت دور موتور را به میل گردان منتقل میکند. اما دیفرانسیل، در زمان پیچیدن سرعت را به طور نامساوی به چرخها ارسال میکند.
- در خودروهایی که دیفرانسیل دارد سرعت و ایمنی را میبینیم. ولی در گیربکس، عملکرد همه خودروها یکی است.
خودروهایی که محور متحرک عقب دارند با سرعت بالاتری حرکت میکنند. همچنین خودروهایی که محور متحرک جلو دارند، ضریب ایمنی بالاتر است. در این صورت شتاپ کمتری دارند.
انواع دیفرانسیل خودرو عبارتند از:
- جلو یا FWD
- عقب یا RWD
- تمام چرخ یا AWD
- 4چرخ متحرک یا WD4
- باز
- قفل شونده
- لغزش محدود
- الکترونیکی
- LSD
محور متحرک خودرو از چندین بخش تشکیل شده است. این بخشها عبارتند از : هوزینگ، واشر مسی، هرزگرد، کله گاوی یا پینیون، چرخدندههای اسپایدر و جانبی ،کرانویل.
اهمیت وجود دیفرانسیل:
وجود دیفرانسیل بسیار مهم است. چراکه بدون وجود آن، خودرو حرکت نمیکند.
اگر خودرو دیفرانسیل نداشته باشد چه اتفاقی میافتد؟
در صورت نبودن این قطعه مهم خودرو، چرخهای اتومبیل قفل میشوند. سپس چرخها با سرعت یکسانی میچرخند. در نتیجه خودرو در زمان پیچیدن، از کنترل خارج میشود. دراینصورت یکی از چرخهای اتومبیل در جای خودش میلغزد. برای اینکار ،نیروی خیلی زیادی صرف میشود. این نیرو از اکسل تامین میشود. در این صورت نیرو را از یک چرخ به چرخ دیگر اتومبیل ارسال میکند. با اینکار فشار بسیار زیادی به تمام قسمتهای اکسل وارد میشود. یکی دیگر از اتفاقاتی که رخ میدهد، این است که تایرهای ماشین ساییده میشوند. توجه داشته باشید در پیچها بیشتر از 50 کیلومتر سرعت نداشته باشید. چرا که باعث سرنگونی ماشین میشود. همچنین در شعاعهای کم جاده به هیچ عنوان ماشین نمیچرخد.
دیفرانسیل خودرو در شرایط گوناگون چگونه عمل میکند؟
- در مسیرهای صاف و هموار، دندههای کنار که به دنده هرزگرد وصل است، سبب چرخش چرخها میشود.
- همچنین در مسیرهای دور و زیاد، دنده هرزگرد عمل نمیکند. تنها در صورتی این اتفاق میافتد که بار یکی از لاستیکها کمتر باشد.
- زمانی که چرخ اتومبیل در جاده یخ زده باشد، از قفل کن دیفرانسیل استفاده میکنند. در این صورت دو پلوس ماشین را باهم هماهنگ میکند و اتومبیل را برای این جاده آماده میکند.
در اینجا لازم است به این نکته اشاره شود. محور حرکتدار خودرو، آخرین قطعه یدکی در خودرو است که زمان کم کردن دنده، شروع به کار میکند.