یکی از مهم‌ترین اجزای فرمان‌های هیدرولیکی، روغن هیدرولیک فرمان است. این نوع روغن مانند سایر روغن‌های خودرو مصرفی است. اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که روغن هیدرولیک را چه زمانی تعویض کنید؟ باید به شما عزیزان بگوییم که روغن هیدرولیک همانند سایر انواع روغن‌های خودرو است و باید بعد از مدت زمان خاصی آن را تعویض کنید. چنانچه روغن هیدرولیک را بعد از گذشت چندین سال تعویض نکنید سفت می‌شود و باعث آسیب به قسمت‌های مختلف سیستم هیدرولیک فرمان می‌شود. برخی از این قسمت‌ها عبارتند از: پمپ هیدرولیک فرمان و فرمان خودرو. برای خرابی این قسمت‌ها باید هزینه‌های زیادی برای تعمیر بپردازید. در ادامه این مطلب از فروشگاه قطعات یدکی خودرو جاینت پارتس با ما همراه باشید تا بیشتر با روغن هیدرولیک فرمان و انواع آن آشنا شوید.
فرمان‌های هیدرولیکی در واقع همان فرمان‌های معمولی هستند اما با این تفاوت که یک پمپ دارند. به وسیله این پمپ فشار روغن نیروی لازم برای چرخش فرمان را تولید می‌کند و باعث نرم شدن فرمان خودرو می‌شود. فرمان‌های هیدرولیکی را به راحتی میتوان با یک دست چرخاند.
روغن هیدرولیک چیست؟
یکی دیگر از روغن‌های مصرفی خودرو روغن هیدرولیک است. این روغن وظیفه انتقال قدرت و روان سازی قطعات سیستم فرمان را بر عهده دارد. در واقع میتوان گفت این روغن باعث روان‌تر شدن چرخش فرمان می‌شود. روغن هیدرولیک توانایی تحمل فشار زیادی را دارد و میتوان گفت شباهت زیادی به روغن ترمز دارد. روغن هیدرولیک فرمان به وسیله فشار تغییر حجم نمی‌دهد.
کاربردهای روغن هیدرولیک
روغن‌های هیدرولیک تنها در بخش حرکت و چرخش فرمان خودرو به کار نمی‌روند. بلکه روغن هیدرولیک در موارد زیر کاربرد دارد:
- صنایع مختلف
- خودروهای سنگین مثل جرثقیل‌ها، پمپ‌ها، جک‌ها
- برای مواردی که برای به حرکت درآمدن آنها به قدرت زیادی نیاز است.
وظایف روغن هیدرولیک خودرو
روغن هیدرولیک فرمان دارای وظایف زیر است:
- روان کنندگی
- کاهش سایش و اصطکاک
- انتقال قدرت
در واقع باید با روغن هیدرولیک فرمان از زنگ زدن قسمت‌های فلزی جلوگیری شود. روغن هیدرولیک فرمان اگرچه عمری طولانی دارد. اما نسبت به ناخالصی‌ها بسیار حساس است و در اثر آلودگی ممکن است خواص شیمیایی و فیزیکی آن تغییر کند.
روغن هیدرولیک فرمان چگونه کار می کند؟
اگر نمی‌دانید که روغن هیدرولیک چگونه کار می‌کند باید ابتدا عملکرد سیستم هیدرولیک فرمان را بدانید. سیستم هیدرولیک فرمان عملکرد پیچیده‌ای دارد. درک کلی از نحوه عملکرد سیستم هیدرولیک به شما در پرداخت هزینه تعمیرات کمک می‌کند. بیشتر سیستم‌های هیدرولیکی توسط پمپ هیدرولیکی کنترل می‌شوند و اغلب توسط کمربند هدایت می‌شوند. از جمله خودروهایی که دارای پمپ هیدرولیک فرمان هستند عبارتند از:
پمپ هیدرولیک، فشار لازم را برای جعبه فرمان فراهم می‌کند و نیروی چرخشی را از موتور و کمربند هیدرولیکی دریافت می‌کند. فشار ایجاد شده در پمپ هیدرولیک باعث فشار به روغن هیدرولیک می‌شود. سپس از طریق لوله فشار قوی، روغن هیدرولیک را به سمت شیر هیدرولیک هدایت می‌کند. زمانی که راننده به دلیل وجود سوراخ در دریچه هیدرولیک، فرمان را می‌چرخاند، فشار روغن به سمت چپ یا راست منتقل می‌شود و همین امر باعث انتقال نیرو از فرمان به چرخ‌ها می‌شود. برای تامین روغن هیدرولیک خودرو و جلوگیری از کاهش فشار روغن هیدرولیک، مخزن هیدرولیک به گونه‌ای است که روغن اضافی در آن جمع می‌شود. در صورت لزوم کسری روغن هیدرولیک از طریق مخزن هیدرولیک تامین می‌شود. جریان روغن هیدرولیک بعد از عبور از جک هیدرولیک و از طریق شیلنگ بازگشت (فشار کم) به مخزن منتقل می‌شود.
انواع روغن هیدرولیک فرمان
به طور کلی روغن‌های هیدرولیک به 2 دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- سنتیک (مصنوعی) : این دسته از روغن‌های هیدرولیک از مواد طبیعی موجود در طبیعت ساخته می‌شود. این روغن‌ها به محیط زیست آسیب وارد نمی‌کنند و اگر نشت کنند هیچ گونه خطری برای انسان و محیط زیست ندارند. روغن‌های مصنوعی از قیمت بالایی برخورددار هستند.
- نفتی (معدنی): روغن‌های نفتی از مواد نفتی تهیه می‌شوند و برای محیط زیست خطری جدی محسوب می‌شوند. این مواد اگر نشت کنند و وارد طبیعت شوند خطرات جدی برای سلامت انسان و محیط زیست اطراف آن ایجاد می‌کنند. این روغن‌ها دارای قیمت مناسبی هستند و بیشتر روغن‌های موجود در بازار از همین نوع می‌باشند.
منظور از روغن هیدرولیک صنعتی چیست؟؟
روغن هیدرولیک از پر مصرف‌ترین روغن‌ها در صنایع مختلف است که از مواد پایه معدنی تولید می‌شود. مانند دیگر فرآورده‌های روغنی، روغن هیدرولیک صنعتی بر پایه سینتتیک تولید می‌شود که به دلیل کاهش آلودگی هوا و کارایی طولانی‌تر نسبت روغن نسبت به پایه معدنی این نوع روغن مصرف بیشتری دارد. کارکرد بهتر روغن هیدرولیک می‌تواند باعث افزایش طول عمر روغن هیدرولیک خودرو شود. همچنین می‌تواند زمان تعویض روغن هیدرولیک را به تعویق بیندازد. همین امر در دراز مدت باعث کاهش هزینه‌های سرویس دستگاه می‌شود.
روغن هیدرولیک برای دستگاه‌های هیدرولیک صنعتی، سیستم‌های گردشی و پرس‌های سنگین و سبک، سیستم‌های انتقال قدرت هیدرولیکی و همچنین درسیستم هیدرولیک خودروهایی که دارای فرمان و گیربکس هیدرولیک هستند نیز استفاده می شود. روغن هیدرولیک صنعتی با ایجاد لایه ای روغنی محافظ از سایش و اصطکاک بین قطعات جلوگیری می‌کند. همچنین به عنوان یک روغن محافظ نیز عملکرد مناسبی در جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی قطعات فلزی دارد.
مشخصات و ویژگی‌های روغن هیدرولیک فرمان
در یک سیستم هیدرولیک مهم‌ترین بخش مربوط به روغن‌های هیدرولیک است. بدون وجود این روغن، سیستم فلج می‌شود و هیچگونه کارایی نخواهد داشت. عملکرد یک روغن هیدرولیک بسته به نوع استفاده از آن به موارد متفاوتی بستگی دارد. برخی از این موارد عبارتند از:
- گرانروی یا مقدار ویسکوزیته روغن
- درجه حرارت
- نوع سیستم هیدرولیکی
- مقاومت لایه‌های روغن
- حداکثر مقدار جذب کنندگی رطوبت
- عدد PH و خاصیت اسیدی روغن
- مقاومت در برابر اکسیده شدن
روغن هیدرولیک را چه زمانی تعویض کنیم؟
زمان مشخصی برای تعویض روغن هیدرولیک فرمان وجود ندارد. اما با بازدید روغن می‌توانید با توجه به یکسری فاکتورهای خاص، زمان تعویض آن را متوجه شوید. تعویض روغن هیدرولیک فرمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی هر کدام از موارد زیر را مشاهده کردید زمان تعویض روغن هیدرولیک فرمان فرار رسیده و باید آن را تعویض کنید:
- تیره شدن رنگ روغن به معنی سوختن آن و عدم کارایی صحیح روغن
- مقداری از روغن را به دست خود بزنید. اگر بوی سوختگی احساس کردید یعنی زمان تعویض روغن هیدرولیکی فرمان است.
- درب هیدرولیک را باز کنید. سپس با چراغ قوه درون آن را نگاه کنید. اگر روغن حالت کف کردگی داشت یعنی باید آن را تعویض کنید.
- چنانچه روغن را بررسی کردید و متوجه افزایش گرانروی آن شدید، روغن سفت شده است و باید آن را تعویض کنید.
- عوامل دیگری مثل مات شدن رنگ روغن و وجود آلودگی، پایین آمدن سطح روغن نشانه‌هایی برای تعویض روغن هیدرولیک فرمان هستند.
نکته‌ای که در زمان تعویض روغن هیدرولیک فرمان رعایت کنید این است که به دلیل تفاوت در میزان گرانروی و سایر مواد تشکیل دهنده روغن‌های مختلف، هیچ موقع نباید دو نوع روغن را باهم مخلوط کنید. بنابراین به شما عزیزان توصیه می‌کنیم که همواره از یک نوع محصول استفاده کنید. یا اینکه روغن کهنه را به طور کامل تخلیه کنید و سپس روغن جدید را بریزید.
مخزن روغن هیدرولیک خودرو کجاست؟
محل مخزن در نزدیکی تسمه هیدرولیک خودرو قرار دارد و به شکل استوانه‌ای و شفاف است. روی آن کلاهکی مخصوصی قرار دارد. اما در برخی خودروها ممکن است که محل قرار گیری این مخزن متفاوت باشد و جنس آن فلزی باشد. اگر نتوانستید این مخزن را پیدا کنید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید. در بیشتر خودروها، محل قرارگیری این مخزن شبیه هم است اما در برخی از خودروهای جدید ممکن است که به دلیل صرفه جویی در هزینه‌ها یا بالا بردن فضای اطراف موتور، جای آن را عوض کرده باشند.
