گیرپاژ موتور به معنی قفل شدن قطعات موتوری خودرو است که به دلایل زیادی اتفاق می‌افتد. شاید با اصلاح گیرپاژ کمتر مواجه شده باشید. چراکه گیرپاژ یک اتفاق نادر است که گاهی پیش می‌آید. اما همین مشکل می‌تواند دردسرهای بزرگی را به وجود آورد. قفل شدن قطعات موتور باعث چسبیدن یاتاقان‌های میل لنگ با شاتون‌ها می‌شود. با این حال به هر دلیلی که با قبل شدن یا گیرپاژ موتور روبرو شده‌اید باید آن را رفع کنید تا از آسیبی جدی به خودرو جلوگیری شود. در ادامه این مطلب از وب سایت فروشگاه جاینت پارتس به دلایل گیرپاژ موتور و راه‌های جلوگیری از ایجاد آن اشاره کرده‌ایم.
گیرپاژ چیست؟
معمولا تعمیرکاران خودرو از اصطلاح گیرپاژ استفاده می‌کنند. گیرپاژ به معنی سوختن موتور خودرو است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که دمای موتور به شدت زیاد باشد و سیلندرها خنک نشوند. خنک نشدن سیلندرها سبب انبساط پیستونها می‌شود و در نهایت گیرپاژ کردن موتور را به همراه خواهد داشت. در کل گیرپاژ موتور یکی از اتفاقات نادر است که هم برای خودرو و هم برای موتور سیکلت رخ می‌دهد.
چگونه بفهمیم موتور قفل کرده؟
با یک آزمایش ساده می‌توانید متوجه شوید که موتور شما قفل کرده است یا خیر. برای این کار در صورتی که خودرو دنده‌ای دارید. دنده را بر روی دنده 5 قرار دهید و ماشین را هل دهید. در صورتی که ماشین حرکت کرد یعنی موتور ماشین قفل نشده است. اما اگر نتوانستید ماشین را هل بدهید باید بدانید که موتور خودرو شما سوخته است یا در حال سوختن است.
علت گیرپاژ یا قفل شدن موتور ماشین چیست؟
قفل شدن پیستون در سیلندر باعث قفل شدن موتور می‌شود و به این شکل می‌توانید یک تصور صحیح از این قضیه داشته باشید. گیرپاژ یا قفل شدن موتور به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
کاهش میزان روغن موتور
پرخطرترین حالت برای پیستونها کاهش میزان روغن موتور است. در چنین شرایطی پیستونها بدون روغن و در شرایط خشک به کار خود ادامه می‌دهند و همین امر سبب داغ شدن آن می‌شود. در این حالت شاتون در رینگ پیستون گیر می‌کند. فشارهای موجود باعث آسیب دیدن شاتون و خرابی سیلندرها می‌شود. زمانی که سرعت زیاد باشد شاتون به مقدار زیادی کج می‌شود و شما باید سیلندر، شاتون، میل لنگ و یاتاقانها را تعویض کنید. چراکه این قطعات یدکی آسیب جدی دیده‌اند. اما در صورتی که سرعت کم باشد میزان کج شدن شاتون کمتر است. با این وجود برخوردهای شاتون با سیلندر باعث ایجاد صدا در موتور می‌شود و قدرت موتور به شدت افت می‌کند. به چنین حالتی در اصطلاح شاتون زدگی موتور می‌گویند. بنابراین در این حالت پیستون و شاتون را تعویض کنید و سیلندر را به تراشکاری ببرید.
عدم کیفیت روغن موتور از از دلایل گیرپاژ کردن موتور یا قفل شدن موتور ماشین
برخی از قطعات موتوری به مرور زمان به دلیل فرسودگی دچار مشکل می‌شوند و باید آنها را تعویض کنید. بخش‌هایی مانند پیستونها، یاتاقانها و سوپاپ‌ها جزو این دسته از قطعات هستند. اما در صورتی که بتوانید از موتور خود به خوبی مراقبت کنید شاتون‌ها هیچ گاه نیازی به تعویض پیدا نمی‌کنند. در چنین حالتی روغن موتور بی کیفیت علت قفل شدن یا گیرپاژ موتور است. به همین دلیل از موتور اتومبیل به خوبی مراقبت کنید و از روغن موتورهای استاندارد استفاده کنید تا در اثر مرور زمان شاتون آسیب نبیند.
کاهش آب رادیاتور از علل گیرپاژ کردن موتور
یکی از دلایل داغ کردن موتور، کاهش سطح آب رادیاتور است. رادیاتور جزو سیستم خنک کننده خودرو است و وظیفه خنک کردن موتور را بر عهده دارد که آب یکی از بخش‌های مهم در آن است. به همین علت باید به خوبی از سطح آب رادیاتور مرقبت کنید تا موتور خودرو داغ نکند. هرچند علت قفل شدن موتور تنها به دلیل سطح آب رادیاتور نیست اما مراقبت از آن یک امر ضروری است.
روانکاری نامناسب
در صورتی که موتور اتومبیل به شکل صحیح روانکاری نشود گیرپاژ موتور اتفاق می‌افتد. قفل شدن موتور به دلیل روانکاری نامناسب برای صاحب خودرو هزینه‌های زیادی در بر خواهد داشت. روانکاری نادرست باعث می‌شود لایه روغنی که بین یاتاقانها است از بین برود و اصطکاک در بین آنها و شاتون به وجود بیاید. چنین اتفاقی می‌تواند دسته شاتون را به دور میل لنگ قفل کند که همین امر باعث عملکرد اشتباه سیستم می‌شود. سپس شاتون منجر می‌شود تا پیستونها به دیواره سیلندر برخورد داشته باشند و موتور صدا کند. به چنین اتفاقی یاتاقان زدن می‌گویند و راننده باید به سرعت، اتومبیل خود را خاموش کند. در غیر اینصورت ادامه بد عمل کردن شاتون می‌تواند به علت قفل شدن موتور باشد و هزینه‌های سنگینی را برای موتور در پی داشته باشد.
قفل شدن یا گیرپاژ موتور چه علائمی دارد؟
زمانی که گیرپاژ موتور اتفاق می‌افتدف نشانه‌هایی وجود دارد که با توجه به آنها می‌توانید عکس العمل مناسب از خود نشان دهید تا خسارت‌های وارده به حداقل برسند. از جمله نشانه‌های گیرپاژ موتور عبارت است از:
روشن شدن چراغ چک خودرو
به طور کلی نبود روغن یا آب از دلایل قفل شدن موتور است. بنابراین زمانی که روغن موتور کم شود با آمپر می‌توانید آن را تشخیص دهید. گاهی در شرایط بدتر چراغ چک خودرو روشن می‌شود و شما می‌توانید متوجه شوید که ایرادی در موتور رخ داده است.
خروج دود سفید مایل به آبی از اگزوز
با خرابی رینگ‌های روغنی این مایع به بخش احتراق می‌رود و در آنجا می‌سوزد و بعد از آن هم از مسیر اگزوز به خارج از موتور هدایت می‌شود. در این حالت از اگزوز خودرو یک دود سفید خارج می‌شود که در برخی مواقع مایل به رنگ آبی است. با مشاهده چنین مشکلی هرچه سریعتر برای رفع آن اقدام کنید تا از آسیب جدی به موتور خودرو جلوگیری شود.
یاتاقان زدن از نشانه‌های گیرپاژ کردن موتور
اگر یاتاقانها درگیر شوند، باعث می‌شوند تا گیرپاژ موتور اتفاق بیفتد. به همین دلیل در صورتی که متوجه چنین مشکلی شدید باید آن را رفع کنید.
